Saturday, September 29, 2018

Khi người thân qua đời


(Để tướng nhớ về Thu Phạm, nhân dịp sinh nhật em 29/9. Với tất cả lòng yêu thương, cầu mong em được an lạc, bình an , hạnh phúc mãi mãi, giải thoát mãi mãi.)   

Đây là bài dịch tiếng Việt do nhóm thiền sinh Vipassana thực hiện, trích trong cuốn sách "The art of Dying " bởi Thiền Sư Vipassana S.N.Goenka (https://en.wikipedia.org/wiki/S._N._Goenka) do Virginia Hamilton biên soạn. Bài này đã được sự cho phép chia sẻ của cô V.Hamilton. Xin hãy chia sẻ cho người thân, bạn bè đọc để có cách ứng xử đúng đắn khi người thân qua đời, nhằm mang lại lợi lạc cho người đã khuất.
    
 Câu hỏi: Thưa Thiền sư làm thế nào để một người hành thiền đối phó với sự đau buồn vì một người thân qua đời?
Thiền sư Goenka: Một người hành thiền sẽ có sự suy xét đúng đắn và hiểu được luật tự nhiên. Mặc cho tất cả những sự than khóc và cầu nguyện, sẽ không có khả năng nào để người này quay trở lại. Các con phải chấp nhận sự thật là người này đã vĩnh viễn ra đi.
Hãy hiểu rằng mỗi lần các con tạo ra những rung động vì buồn rầu và đau khổ khi nhớ tới người nào đó đã qua đời, những rung động ấy sẽ tới bất cứ chỗ nào mà người này hiện diện và làm cho người này không được hạnh phúc. Không ai muốn một người gần gũi và thân yêu đã mất không được hạnh phúc. Chắc chắn là ta muốn người đó được hạnh phúc, bình an và được giải thoát, vậy mà con lại gửi đến người này những rung động làm cho người này bất hạnh hơn. Các con đang làm hại người này, người mà các con muốn họ được hạnh phúc. Một khía cạnh tai hại khác là lúc các con than khóc khi nhớ tới những người gần gũi và thân yêu đã qua đời, các con đang gieo trồng hạt giống sankhara về đau khổ. Các con trở nên đau khổ, và hạt giống đau khổ sẽ không mang lại gì ngoài khổ đau trong tương lai. Thiên nhiên sẽ không phân biệt là các con đang gieo trồng những hạt giống vì lý do hợp lý này hay lý do hợp lý khác. Không đâu, nếu là hạt giống đau khổ nó sẽ mang lại khổ đau.
Sau cùng, hạt giống là gì? Hạt giống được nảy sinh và tạo ra khuôn mẫu thói quen trong tâm. Bây giờ các con hỗ trợ khuôn mẫu thói quen của tâm bằng cách trở nên khổ sở hơn bằng lý do này hay lý do khác. Khuôn mẫu thói quen này sẽ mang lại nhiều khổ đau hơn trong tương lai. Do đó các con đã bắt đầu hại chính mình và người thân yêu đã qua đời.
Và khía cạnh tai hại thứ ba là cảm giác về sự đau khổ mà các con tạo ra bằng loại sankhara này đã bắt đầu thấm vào bầu không khí xung quanh các con. Bất cứ ai trong gia đình ở gần các con sẽ trở nên chán nản bởi vì các con đã tạo ra loại cảm giác đó. Các con đã bắt đầu làm hại chính mình, hại những người đang sống bên cạnh các con và những người thân yêu đã mất. Hành động này của các con sẽ có hại theo ba phương cách.
Nếu người nào thực hành một cách sáng suốt và hiểu được luật tự nhiên thì ngay khi các con nhớ tới người đã qua đời, nếu ngay lúc đó dù chỉ một chút đau buồn khởi lên trong tâm, các con lập tức trấn tĩnh và bắt đầu tạo ra rung động của metta, của tình thương, “Nguyện cho quý vị được hạnh phúc, bất cứ quý vị ở nơi đâu. Nguyện cho quý vị được hạnh phúc; nguyện cho quý vị được bình an; nguyện cho quý vị được giải thoát”. Rung động của các con sẽ tới người này và làm cho người đó được hạnh phúc. Những rung động này tràn đầy hạnh phúc, bình an, hòa hợp. Lúc đó các con đang tạo ra sankhara của hòa hợp và bình an. Hạt giống này sẽ mang lại cho con quả của bình an, hài hòa và hạnh phúc. Rung động này sẽ thấm vào trong không khí và làm cho môi trường được bình an và hài hòa. Các con đã bắt đầu giúp cả ba: Những người thân yêu đã mất, bản thân các con và gia đình các con bằng một phương cách đúng đắn, phương cách của Dhamma.
Những rung động hữu hiệu ngay, cho dù những người đã qua đời ở bất cứ đâu, sự rung động mà các con tạo ra khi nhớ đến họ sẽ chắc chắn sẽ tới đó, mạnh hay yếu, tùy theo sức mạnh trong tâm các con.
Nhiều lần trong đời các con sẽ thấy rằng, mặc dù không có lý do nào cả, không có gì xảy ra bên ngoài, các con bắt đầu cảm thấy chán nản. Chắc chắn những rung động nào đó ở bên ngoài đã đến và tiếp xúc với các con. Một rung động của chán nản sẽ làm cho các con chán nản. Tương tự như thế, các con thường cảm thấy rằng, không vì một lý do nào cả, dù không có gì xảy ra ở bên ngoài, các con vẫn cảm thấy hạnh phúc. Chắc chắn những rung động tốt lành nào đó về hạnh phúc đã đến với các con. Đây là luật tự nhiên. Nếu các con ở gần một lò lửa đang cháy, những rung động của cái lò này sẽ mang đến hơi nóng cho các con. Nếu các con đang gần cái máy lạnh, sự rung động sẽ mang sự tươi mát cho các con. Người nào sớm hiểu được luật tự nhiên và áp dụng nó, cuộc sống sẽ trở nên tốt đẹp hơn. Bởi vậy đây là cách tốt nhất để hành xử trong lúc đó.

Sunday, September 9, 2018

Vè mùa thu 2018 ( revised from 2007)
Thu chớm về Hà Nội chưa em
Để một người ngồi ngẩn ngơ thèm
Gió heo may thoảng thơm mùi cốm
Quyện lẫn hương sen hay hương em

Nắng thu vàng Hà nội chưa em
để một người ngồi ước mong xem
Tơ vờn thả nhẹ lên làn tóc
Hàng sấu già hay tà áo cánh sen

Hà Nội đã lập thu chưa em
Tết Trung thu về xem rước đèn
Giá anh là Cuội chăn trâu nhỉ
Luôn có chị Hằng, chẳng nhớ em

Thu ngập tràn Hà Nội chưa em
Để một người mất ngủ về đêm
Khi hoa sữa “nồng nàn đắm đuối"
hay hoàng lan "bát ngát" toả hương 

Gió xào xạc lá khô chưa em
Để lòng anh man mác buồn thêm
Nhìn rừng phong thay lá vàng lá đỏ,
Nhớ về Hà Nội xưa, có em
Mississauga, Sept 9 2018